Grondbezit Erfgooiers: Woeste gronden en landelijke bezittingen.
_______________________________________________
http://sl-notulenboeken-bestuur.blogspot.nl/
----------------------------------------------------------------------------------
WAT DEDEN HILVERSUM EN DE NOS MET DE GRONDEN VAN DE ERFGOOIERS
( Gooi en Eembode. 06-03-1980)
Artikel over het bedrog van de gemeente Hilversum. Voor de grond t.b.v.
het Mediapark werd een fooi betaald, omdat het als begraafplaats zou worden bestemd.
_________________________________________________________
OPMERKING:
Het is jammer dat de kadastrale secties van het grondbezit niet worden genoemd.
________________________________________________________________
#
· Gepubliceerd op: 12 juli 1971 Reformatorisch Dagblad
·
Erfgooiers verdelen circa vijfentwintig miljoen
HILVERSUM — „Mijne heren niet-scharende leden van Stad en Lande van Gooiland, vanavond wordt het: nu of nooit! We hebben u uitgenodigd het besluit tot ontbinding van onze eeuwenoude vereniging te nemen en ik wil dat als waarnemend voorzitter graag onderstrepen".
Naarden N. J. C. Cramer die optrad als waarnemend voorzitter van Stad en Lande van Gooiland, op een bijeenkomst van een paar duizend erfgooiers {allemaal mannen!) in de Hilversumse Expohal. De heer Cramer voorspelde dat de liquidatie nog enkele jaren in beslag zal nemen, maar dan zal iedere erfgooier (zo''n vijfduizend in totaal) rond vijfduizend gulden uit het saldo van naar raming f 25 miljoen getoucheerd hebben. Voorwaar geen kleinigheid. Maar nu eerst de vraag: wat zijn erfgooiers? Joan Bruineman Bruineman- Kaarsgaren en C. D. van Vliet beschrijven het instituut in hun boekje „Dorp met de groene sieghel, honderdvijftig jaar Bussum" (uitgave C. de Boer, Hilversum). De oorsprong van het eeuwenoude gebruiksrecht van de Gooise gronden is gelegen in het charter van 968 waarbij keizer Otto I de grift van „Nardincklant" (later Gooiland genaamd) door graaf Wichman, een leenman van de keizer, aan het klooster Elten bevestigt. De inwoners van Nardincklant betaalden, tienden en renten, eerst '' aan het klooster Elten en later aan graaf Floris V en zijn opvolgers. Nardincklant, Goollant, waé een „hofmarke" de landheer bleef eigenaar van de grond. Marke betekent: gebied voor gemeenschappelijk gebruik. De voorschriften voor de beweiding van Gooiland waren vastgelegd in een „schaarbrief": de oudste dateert van 1404. Tot vandaag regelt deze schaarbrief de rechten en plichten van de erfgooiers. Oorspronkelijk was het rustige genot van de Gooise gronden In handen van boeren, maar toen niet alle boerenzoons werkelijk boer bleven en zij toch erfrecht behielden werd het gebruiksrecht van de gronden losgemaakt van de boerderijen en ging over op de mannelijke nakomelingen. Zo ontstonden de begrippen „scharenden" en „niet-scharénden", dat waren dus resp. zij die vee hielden om te beweiden en zij die geen boer meer waren. In 1708 werd voor het eerst een lijst van erfgooiers aangelegd. Zij bevatte 1088 namen van gerechtigden, van wie 624 niet-scharenden. Nog altijd geldt deze lijst als grondslag. Wie als erfgooier aangemerkt wil worden moet bewijzen dat hij afstamt van iemand'' die op de lijst van 1708 voorkwam. Tot de erfgooiers behoren alleen de mannelijke nakomelingen; daarom was het gisteravond een bijeenkomst van alleen maar (een paar duizend) mannen, op zichzelf al iets unieks. Bovendien moeten ze in het Gooi wonen. Wie dus van een erfgooier afstamt, maar bijv. in Gelderland is gaan wonen behoort niet meer tot de leden van „Stad en Lande".
Stadsuitbreiding
"Het aantal erfgooiers is de laatste jaren nogal toegenomen want toen bekend werd dat Stad en Lande belast zou worden met de ontbinding van het erfrecht en de liquidatie van het bezit hebben heel wat Gooiers zich gehaast zich in de registers te laten inschrijven. Waarom wordt nu — na meer dan duizend jaar — tot ontbinding van het Instituut overgegaan? Omdat de Gooise gemeenten uitbreidingsplannen hebben die, eenmaal gerealiseerd, de laatste resten van de gemeenschappelijke weiden, de meenten, tot een absoluut minimum reduceren. Het Gooi is woongebied geworden, de landbouw heeft er nauwelijks kansen meer. Naast de stads- en dorpsuitbreidingen krijgt het Gooi ook steeds meer recreatieve voorzieningen, onder meer ten behoeve van de Amsterdammers. Al In 1963 werd deze ontwikkeling voor het bestuur van Stad en Lande aanleiding de mogelijkheid van ontbinding onder ogen te zien. Daar kwam nog bij dat op de groep van de scharenden (de boeren dus) de vergrijzing een steeds duidelijker stempel ging zetten. De scharenden (nu zo''n 150 in getal) gingen vorige week in overgrote meerderheid akkoord met het ontbindingsvoorstel. Zij ontvangen ter compensatie — naast de ƒ 5.000,- die iedere erfgooier krijgt — gemiddeld ieder zo''n ƒ 140.000,-. Over het erfgooiersinstituut kan veel interessants verteld worden, o.a. over de hevige twisten aan het begin kan deze eeuw tussen de „heren bestuurders" (nogal wat gemeentebestuurders) en „gewone erfgooiers", de totstandkoming van de Erfgooierswet van 1912 (die nog altijd functioneert) en de massale ledenvergaderingen, aanvankelijk in Naardens Grote Kerk en. later in het Hilversumse Sportpark. Men ontving presentiegeld voor het bijwonen van deze vergaderingen, „altijd goed voor een paar schoenen" zoals ons gisteren een erfgooier uit Laren verzekerde. Geïnteresseerden verwijzen we naar het boekje van dr. A. C. J. de Vrankrijker „Stad en Lande van Gooiland, geschiedenis en problemen van de erfgooiers. Bussum 1968
Het was al met al een rumoerige "- vergadering in de Expohal te Hilversum met een paar duizend erfgooiers uit Huizen, Blaricum, Laren, Hilversum, Bussum en Naarden, ook dorps (stads)gewijs erg verschillend van aard uit allerlei beroepen maar allemaal erfgooiers. Opvallend was weer het beperkte aantal namen; ook nu waren er vele tientallen die Vos, Kos, Krijnen, Westland, (De) Gooijer, Rebel, Schaap of Majoor heetten. Er kwam nog enige emotie in de hal toen iemand kwam vertellen dat hij die vijfduizend gulden maar een laag bedrag
_____________________________________________
F.J.J. de Gooijer
Startpagina Gooiland en de Erfgooiers